İcra İflas Hukuku, borçları ve alacakları düzenleyen; alacaklıların yasal yollarla alacaklarını tahsil etmesini sağlayan hukuk sistemidir. İcra İflas Hukuku ile borcun zamanında ödenmemesi halinde, alacaklının mağdur duruma düşmesini önlemek amacıyla gerektiğinde devlet zoru kullanılarak alacaklar tahsil edilir. Bu amaçla borçlu üzerinde bulunan taşınmazlar ve parasal varlıklara haciz konularak alacakların tahsili yoluna gidilir.
Alacakların tahsilini sağlamak amacıyla farklı yol ve yöntemler kullanılır.
- Taşınmazların tespit edilmesi,
- Tespit edilen taşınmazların haczedilmesi,
- Haczedilen malların paraya çevrilmesi,
- Alacaklının tahsili için mahkeme kararları,
- Hukuken yapılması gerekenlerin belirlenmesi için bağlayıcı kararlar.
İcra İflas Hukuku ve Kapsamı
İcra İflas Hukuku, bireysel ve tüzel alacaklar ve borçlar ilişkisinin tüm ayrıntılarını kapsamaktadır. Gerek bireysel gerekse tüzel alacakların bireysel olarak takibi ve sonuçlandırılması zorlu bir süreçtir. İcra İflas Hukuku, ayrıntılı bir hukuk alanı olduğu için sürecin avukatlar aracılığı ile takip edilmesi, daha kısa sürede sonuç alınmasını sağlayacaktır.
İcra ve iflas hukukunda yasal takip sonrası, borçların ödenememesi durumunda alacaklı takibe devam edilmesini talep ederek borçlunun malvarlığı haczeder. Akabinde icra dairesi alacaklının talebi ile malların satılmasını ve elde edilen para ile alacaklının alacağının karşılanmasını sağlar. Bazı borçların ödenmemesi halinde borçlunun tazyik hapsi alma ihtimali bulunduğu için, sürecin yakından takip edilmesi ve hukuk dilinin usulüne uygun bir şekilde kullanılması gerekir.
Borç tahlisinde alacaklı ve borçlu da mağdur duruma düşebilir. Borcun zamanında ödenememesinin geçerli ve delillerle ispat edilebilir olduğu durumlarda, borcun ertelenmesi, taksitlendirilmesi ve uzlaşıya varılması sağlanabilir. Bu gibi durumlarda hem borçlu hem de alacaklı uzun mahkeme süreçleri nedeniyle mağduriyet yaşamadan sorun çözüme kavuşturulabilir.
İcra Takipleri
İki farklı icra takibi bulunur. Hangi takibin nasıl açılacağı konunun içeriği ile ilgilidir. Yanlış açılacak bir takip, zaman ve para kaybı ile sonuçsuz kalacağı için bu konuda Adana ARTE Hukuk & Danışmanlık bürosu avukatlarından yardım alabilirsiniz.
- İlamlı icra takipleri (İİK m.24-41),
- İlamsız icra takipleri (İİK m.42-144; 167-170/b; 269-269/d: 272-276)
İlamlı icra takibinde, alacaklının elinde borçluya karşı alınan bir ilam bulunmaktadır. Alacaklı bu ilamı icra dairesine teslim ederek ilamın yerine getirilmesini talep eder. İlamlı icra takibi, konusu para olan alacaklar için yapılabileceği gibi konusu paradan başka bir şey olan alacaklar içinde yapılabilmektedir. İlamsız icra takibi, yalnızca para ve teminat alacakları için mümkündür. İlamsız icra takibi, senet ve yazılı belge ile borç takipleri yapılır. Herhangi bir mahkeme kararı bulunmaz. İcra dairesi tarafından yerine getirilir. İlamsız icra takibi kendi içerisinde dörde ayrılır.
- Genel haciz yolu ile takip,
- Kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip,
- Abonelik sözleşmesinden kaynaklanan haciz yoluyla takip,
- Kiralanan taşınmazların tahliyesi yoluyla takip.
İcra Takipleri Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
İcra takiplerinin süresi,
- Takibin içeriği ve türü,
- Alacaklıların sayısı,
- Borçlunun icra takibine itiraz etmesi veya etmemesi,
- Borçlunun ödeme durumu veya malvarlıkları,
ile ilgilidir. Eğer alacaklı farklı kişiler için icra takibi yoluna başvurmak istiyorsa her birinin ayrı ayrı dosyası bulunacağı için sürede her icra takibi için farklı ilerleyecektir. İcra takibi, icra müdürlüklerine başvuru yapılarak başlatılır. İcra takiplerinde borçlunun sürece itiraz etmesi süreci uzatabilir. İcra takibinin kesinleştirilmesine rağmen borçlu borcu ödemediğinde, icra dairesi tarafından haciz işlemleri başlatılarak borçlunun borcu zorla icra edilir.
İcra takibinde, alacaklı taraf haksız çıkarsa, borçlunun takipten dolayı uğradığı zararlar uyuşmazlık konusunu oluşturabilir.
İcra takibinin yürütülmesi hassas ve uzmanlık gerektiren bir alan olduğundan bu tür takiplerde mümkün olduğunca hızlı hareket etmek ve alanında uzman bir avukat tarafından temsil edilmek önemlidir.
İflas Yoluyla Alacakların Temini
Alacaklı, borçludan alacaklarını temin edebilmek amacıyla iflas yoluna başvurulabilir. İflas yoluna başvurabilmek için borçlunun alacaklarının, para veya teminat alacağı olması gerekir.
Alacakların tahsil edilebilmesi amacıyla farklı iflas yolları bulunmaktadır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz.
- Takipli iflas
- Genel iflas yolu (İflas Hukuku M. 155-166)
- Kambiyo senetlerine özgü iflas yolu (İflas Hukuku M. 167, 171, 176b)
- Takipsiz iflas
- Alacaklının takibi ile doğrudan iflas (İflas Hukuku M. 177-181)
- Borçlunun talebi ile doğrudan iflas (İflas Hukuku M. 178-179)