Kat mülkiyeti hukuku, 634 numaralı kanun ile 1965 yılında resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş ve ihtiyaç duyuldukça belirli tarihlerde düzenlenmiştir. Kanun birinci maddesinde kat mülkiyeti ve kat irtifakı ile ilgili şu tanımlama yapılmıştır.
“Madde 1 – Tamamlanmış bir yapının kat, daire, iş bürosu, dükkan, mağaza, mahzen, depo gibi bölümlerinden ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli olanları üzerinde, o gayrimenkulün maliki veya ortak malikleri tarafından, bu Kanun hükümlerine göre, bağımsız mülkiyet hakları kurulabilir.
Yapılmakta veya ileride yapılacak olan bir yapının, birinci fıkrada yazılı nitelikteki bölüm-leri üzerinde, yapı tamamlandıktan sonra geçilecek kat mülkiyetine esas olmak üzere, arsa maliki veya arsanın ortak malikleri tarafından, bu Kanun hükümlerine göre irtifak hakları kurulabilir.”
Kat Mülkiyeti Kanunu ve Tanımlar
Kat mülkiyeti hukuku ile ilgili kanunda 2. madde de şu tanımlamalara yer verilmiştir.
“a) Kat mülkiyetine konu olan gayrimenkulün bütününe (Anagayrimenkul); yalnız esas yapı kısmına (Anayapı) anagayrimenkulün ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli olup, bu Kanun hükümlerine göre bağımsız mülkiyete konu olan bölümlerine (Bağımsız bö-lüm); bir bağımsız bölümün dışında olup, doğrudan doğruya o bölüme tahsis edilmiş olan yerlere (Eklenti); bağımsız bölümler üzerinde kurulan mülkiyet hakkına (Kat mülkiyeti) ve bu hakka sahip olanlara (Kat maliki);
b) Anagayrimenkulün bağımsız bölümleri dışında kalıp, korunma ve ortaklaşa kullan-ma veya faydalanmaya yarıyan yerlerine (Ortak yerler); kat maliklerinin ortak malik sıfatiyle paydaşı bulundukları bu yerler üzerindeki faydalanma haklarına (Kullanma hakkı);
c) (Değişik: 13/4/1983-2814/1 md.) Bir arsa üzerinde ileride kat mülkiyetine konu olmak üzere yapılacak veya yapılmakta olan bir veya birden çok yapının bağımsız bölümleri için o arsanın maliki veya ortak malikleri tarafından bu Kanun hükümlerine göre kurulan irti-fak hakkına (kat irtifakı); bu hakka sahip olanlara da (kat irtifak sahibi);
d) Arsanın, bu Kanunda yazılı esasa göre bağımsız bölümlere tahsis edilen ortak mül-kiyet paylarına (Arsa payı);e) Kat mülkiyetinin veya irtifakının kurulmasına ait resmi senede (Sözleşme); denir.”
Kat Mülkiyeti Hukuku ve Önemi
Günümüzde insanların büyük çoğunluğunun apartman, site ve birbirleri ile irtibat halinde bulundukları ortak kullanım alanlarına sahip yapılarda yaşadıkları göz önüne alındığında, kat mülkiyeti hukuku; birlikte yaşamanın düzenlenmesi ve ihtiyaçlara cevap vermesi açısından büyük bir öneme sahiptir.
İnsanların birlikte yaşamalarını zorunlu kılan günümüz yaşam koşullarında anlaşmazlıkların büyük kısmını ortak yaşam alanları oluşturmaktadır. Herkesin belli oranda hak sahibi oldukları bu alanların nasıl kullanılacağı ve hak sahiplerinin hangi hakları nasıl kullanmaları gerektiği kat mülkiyeti hukuku ile düzenlenmiştir.
Kat Mülkiyeti Hukuku resmiyette,
- Kat sahiplerinin birbirleri ile olan ilişkilerini,
- Kat sahiplerinin yönetimle olan ilişkilerini,
- Yönetimin hangi kurallarla nasıl oluşturulması gerektiğini,
- Ortak alanların nasıl kullanılacağı ve kullanım şekillerini,
düzenlemektedir.
Kentsel Dönüşüm ve Kat Mülkiyeti Hukuku
Doğal afet riski bulunan yerlerde, eski binaların kentsel dönüşüm planı dahilinde yeniden dönüştürülebilmesi amacıyla çalışmalar yapılmaktadır. Bu süreçte hak sahiplerinin herhangi bir hak kaybı yaşamamaları amacıyla, konuyla ilgili Adana ARTE Hukuk & Danışmanlık bürosu uzman avukatları,
- Süreçte yapılan sözleşmeler,
- Değer tespitlerinin yapılması,
- Dönüşüme iştirak eden müteahhitlerle hazırlanacak şartnamelerin gözden geçirilmesi ve gerektiğinde yeni düzenlemelerin yapılması
ile ilgili konularda yardımcı olmaktadır. Ayrıca arsa payı dağıtımı, yönetimle ilgili uyuşmazlıklar, aidat borçları, site ve apartmanlarda ortak olarak kullanılan alanlarla ilgili uyuşmazlıklarda da açılacak olan davalarda veya açılmış olan davalarda yardımcı olunmaktadır.